PSICOLOGIA

Sapete questu: ùn erate micca troppu dilicatu è offesu à qualchissia, è a memoria di questu avvenimentu vi turmenta anni dopu ? U blogger Tim Urban parla di stu sentimentu irrazionale, per quale ellu hà vinutu cun un nome speciale - "keyness".

Un ghjornu u mo babbu m'hà dettu una storia divertente di a so zitiddina. Era parente cù u so babbu, u mo missiavu, oramai mortu, l'omu più felice è gentile ch'e aghju mai scuntatu.

Un weekend, u mo missiavu hà purtatu in casa una scatula di un novu ghjocu di tavulinu. Si chjamava Clue. U missiavu era assai cuntentu di a compra è invitò u mo babbu è a so surella (eranu tandu 7 è 9 anni) à ghjucà. Tutti si pusonu intornu à a tavula di a cucina, u missiavu hà apertu a scatula, leghje l'istruzzioni, spiegà e regule à i zitelli, hà distribuitu e carte è preparatu u campu di ghjocu.

Ma prima ch'elli ponu principià, u campanile sonò: i zitelli di u quartieru chjamavanu u babbu è a so surella per ghjucà à u patiu. Quelli, senza esitazioni, si sò alluntanati da i so sedi è si sò ghjunti à i so amichi.

Queste persone stessu ùn pò micca soffrenu. Ùn li hè accadutu nunda di terribili, ma per una certa ragione mi sò assai preoccupatu per elli.

Quand'elli sò tornati uni pochi d'ore dopu, a scatula di ghjocu era stata messa in l'armadiu. Allora babbu ùn hà micca attribuitu alcuna impurtanza à sta storia. Ma u tempu passava, è di tantu in tantu s'arricordava d'ella, è ogni volta si sentia disgustatu.

Si imaginò u so missiavu lasciatu solu à a tavula viota, sbagghiatu chì u ghjocu era statu annullatu cusì di colpu. Forsi si pusò per un pezzu, è dopu cuminciò à cullà e carte in una scatula.

Perchè u mo babbu m'hà dettu di colpu sta storia ? Ella hè ghjunta à u primu pianu in a nostra conversazione. Aghju pruvatu à spiegà à ellu chì soffrenu veramente, empatizendu cù e persone in certe situazioni. Inoltre, queste persone ùn ponu micca soffrenu. Nunda di terribili hè accadutu à elli, è per una certa ragione mi preoccupa per elli.

Babbu disse: "Aghju capitu ciò chì vulete dì", è ricurdò a storia di u ghjocu. M'hà stunatu. U mo missiavu era un babbu cusì amante, era cusì inspiratu da u pensamentu di stu ghjocu, è i zitelli l'anu disappuntu tantu, preferendu cumunicà cù i so cumpagni.

U mo missiavu era in fronte durante a Siconda Guerra Munniali. Deve avè persu camaradi, forse uccisi. Probabilmente, ellu stessu hè statu feritu - avà ùn serà micca cunnisciutu. Ma a listessa stampa mi perseguita : u missiavu rimette pianu pianu i pezzi di u ghjocu in a scatula.

Sò tali storie rari? Twitter hà recentemente sbulicatu una storia annantu à un omu chì hà invitatu i so sei nipoti à visità. Ùn sò micca stati inseme da tantu tempu, è u vechju li aspittava, hà cucitu ellu stessu 12 hamburger... Ma solu una nipote hè ghjunta à ellu.

A stessa storia cum'è cù u ghjocu Clue. È a foto di questu omu tristu cù un hamburger in manu hè a stampa più "chiavi" imaginable.

Aghju imaginatu cumu questu vechju più dolce và à u supermercatu, cumprà tuttu ciò chì hà bisognu per a cucina, è a so ànima canta, perchè aspittava di scuntrà i so nipoti. Cume poi torna in casa è face amore cù questi hamburger, aghjunghje spezie à elli, tosta i panini, circandu di fà tuttu perfettu. Face u so propiu ghjacciu. È tandu tuttu va male.

Immaginate a fine di sta sera : cumu impacchetta ottu hamburger senza manghjà, i mette in a frigorifera... Ogni volta ch’ellu ne ne piglia unu per scaldà per ellu stessu, si ricurdarà ch’ellu hè statu rifiutatu. O forse ùn li pulirà micca, ma immediatamente li jetta in a basura.

L'unicu ciò chì m'hà aiutatu à ùn cascà in a disperazione quandu aghju lettu sta storia hè chì una di e so nipoti hè ghjunta à u so missiavu.

Capisce chì questu hè irrazionale ùn rende micca più faciule per sperimentà a "chiave"

O un altru esempiu. A donna di 89 anni, vestita elegantemente, andò à l'apertura di a so mostra. È chì ? Nisunu di i parenti hè vinutu. Ella cullò i pitture è li purtò in casa, cunfessendu chì si sentia stupida. Avete avutu à trattà cun questu? Hè una chjave maledetta.

I cineasti sfruttanu a "chiavi" in cumedii cù forza è principale - ricordate almenu u vechju vicinu da u filmu "Home Alone": dolce, sulitariu, incompresu. Per quelli chì custituiscenu sti stori, "chiavi" hè solu un truccu à pocu pressu.

In modu, "keyness" ùn hè micca necessariamente assuciatu cù i vechji. Circa cinque anni fà, mi hè accadutu ciò chì seguita. Lasciandu a casa, aghju incuntratu un curriere. Hè appiccicatu à l'entrata cù una pila di pacchi, ma ùn pudia micca entra in l'entrata - apparentemente, u destinatariu ùn era micca in casa. Videndu ch'e aghju apertu a porta, si precipitò versu ella, ma ùn hà micca u tempu, è si chjappò in faccia. U gridava dopu à mè: "Pudete apre a porta per mè per pudè purtà i pacchi à l'entrata?"

E mo sperienze in tali casi superanu a scala di u dramma, probabilmente decine di millaie di volte.

Eru tardu, u mo umore era terribili, avia digià fattu dece passi. Lanciandu in risposta: «Scusate, aghju in fretta», avanzò, avendu riesciutu à fighjulà da u cantonu di l'ochju. Avia a faccia d'un omu assai bellu, abbattutu da u fattu chì u mondu hè spietatu per ellu oghje. Ancu avà sta stampa sta davanti à i mo ochji.

"Keyness" hè in realtà un fenomenu stranu. U mo missiavu s'hè scurdatu di l'incidentu cù Clue in una ora. Courier dopu à 5 minuti ùn mi ricurdava micca. È mi sentu «chiavi» ancu per via di u mo cane, s'ellu dumanda à ghjucà cun ellu, è ùn aghju micca u tempu di spinghjallu. E mo sperienze in tali casi superanu a scala di u dramma, forse decine di millaie di volte.

Capisce chì questu hè irrazionale ùn rende micca l'esperienza di "keyness" più faciule. Sò cundannatu à sentu "chiavi" tutta a mo vita per una varietà di motivi. L'unica cunsulazione hè un novu titulu in a nutizia: "Tristu missiavu ùn hè più tristu: vai à ellu per un picnic. ghjuntu millaie di persone ».

Lascia un Audiolibro